ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ ΕΟΡΔΑΙΑΣ
Λίμνη Περδίκα
Βρίσκεται έξω από το χωριό του Περδίκα λίγο βορειότερα της Πτολεμαίδας. Πρόκειται για μια μικρή τεχνητή λίμνη δημιούργημα του φράγματος, που συχνά δεν μπορείτε να την εντοπίσετε ούτε στους χάρτες. Κάθε χρόνο στην λίμνη διοργανώνονται κωπηλατικοί και ιστιοπλοϊκοί αγώνες στο πλαίσιο του πολιτιστικού προγράμματος του καλοκαιριού. Δίπλα στη λίμνη υπάρχει ένα μικρό πάρκο στο οποίο μπορείτε να χαλαρώσετε και να ρεμβάσετε τη λίμνη. |
Υδραγωγείο Πτολεμαϊδας
Το κτίριο του υδραγωγείου Πτολεμαΐδας είναι σήμερα ένα από τα διατηρητέα κτίρια της πόλης . Οι εργασίες κατασκευής του ολοκληρώθηκαν το 1928. Το υδραγωγείο εξυπηρετούσε τις ανάγκες της τότε κωμόπολης των Καλαϊρίων με μια μόνο γεώτρηση και μέχρι το 1992 χρησιμοποιήθηκε ως ενδιάμεσο αντλιοστάσιο. Μία δεύτερη γεώτρηση έγινε το 1943-44 στην Αγία Σκέπη και χρησιμοποιήθηκε μέχρι το 1984.
Το τμήμα του υδραγωγείου που έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον είναι το σχήμα του στο τοίχο προς τον δρόμο. Το ακτινωτό σχήμα αναπαριστά τους διάφορους τομείς των έργων (Μ για τις μεταφορές, Π για τις προμήθειες, Ε για τις εργολαβίες και Η για τα ημερομίσθια. Υ στο κέντρο για την λέξη Υδραγωγείο και γύρω της οι λέξεις Τεχνικός Εποικισμός Δυτικής Μακεδονίας).
Το κτίριο του υδραγωγείου Πτολεμαΐδας είναι σήμερα ένα από τα διατηρητέα κτίρια της πόλης . Οι εργασίες κατασκευής του ολοκληρώθηκαν το 1928. Το υδραγωγείο εξυπηρετούσε τις ανάγκες της τότε κωμόπολης των Καλαϊρίων με μια μόνο γεώτρηση και μέχρι το 1992 χρησιμοποιήθηκε ως ενδιάμεσο αντλιοστάσιο. Μία δεύτερη γεώτρηση έγινε το 1943-44 στην Αγία Σκέπη και χρησιμοποιήθηκε μέχρι το 1984.
Το τμήμα του υδραγωγείου που έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον είναι το σχήμα του στο τοίχο προς τον δρόμο. Το ακτινωτό σχήμα αναπαριστά τους διάφορους τομείς των έργων (Μ για τις μεταφορές, Π για τις προμήθειες, Ε για τις εργολαβίες και Η για τα ημερομίσθια. Υ στο κέντρο για την λέξη Υδραγωγείο και γύρω της οι λέξεις Τεχνικός Εποικισμός Δυτικής Μακεδονίας).
Πύργοι
Στο χωριό των Πύργων θα συναντήσετε 2 πανέμορφα, πέτρινα γεφύρια και τον μεγαλύτερο μακεδονικό τάφο της περιοχής. Οι Πύργοι αποτελούν έναν ιστορικό οικισμό αφού οι Γερμανοί κατακτητές για να κάμψουν το ενισχυμένο αντιστασιακό φρόνημα προχώρησαν σε πολύ σκληρά αντίποινα στα μέσα του 1944 καίγοντας το χωριό, σκοτώνοντας τα οικόσιτα ζώα και εκτελώντας εκατοντάδες γυναικόπαιδα.
Στο χωριό των Πύργων θα συναντήσετε 2 πανέμορφα, πέτρινα γεφύρια και τον μεγαλύτερο μακεδονικό τάφο της περιοχής. Οι Πύργοι αποτελούν έναν ιστορικό οικισμό αφού οι Γερμανοί κατακτητές για να κάμψουν το ενισχυμένο αντιστασιακό φρόνημα προχώρησαν σε πολύ σκληρά αντίποινα στα μέσα του 1944 καίγοντας το χωριό, σκοτώνοντας τα οικόσιτα ζώα και εκτελώντας εκατοντάδες γυναικόπαιδα.
Μακεδονικός τάφος Πύργων Εορδαίας
Ο μακεδονικός τάφος στους Πύργους είναι μονοθάλαμος, με απλή πρόσοψη, επίπεδη και επιχρισμένη με υπόλευκο κονίαμα. Το άνοιγμα της εισόδου δεν φέρει διαμορφωμένες παραστάδες και υπέρθυρο και κλεινόταν με δύο θυρόφυλλα, ένα εκ των οποίων παραμένει στη θέση του. Οι επιφάνειες στο εσωτερικό του θαλάμου είναι ενιαίες, επιχρισμένες με υπόλευκο κονίαμα, ενώ μελανότεφρη ταινία περιτρέχει τις τέσσερις πλευρές του
Τα ευρήματα του τάφου τον χρονολογούν σε μια πρώιμη σχετικά εποχή, περιπου τον 4ου αι.π.Χ., κατατάσσοντας τον στα αρχαιότερα δείγματα του είδους.
Ο τάφος εντοπίστηκε δίπλα στο σύγχρονο και αρχαίο δρόμο Έδεσσας-Πτολεμαΐδας-Φλώρινας, γεγονός που επιβεβαιώνει την ήδη γνωστή διαπίστωση ότι οι μακεδονικοί τάφοι βρίσκονταν κοντά σε μεγάλες οδικές αρτηρίες που συνέδεαν την πόλη με τον υπόλοιπο κόσμο. Δυστυχώς το όνομα του αρχαίου οικισμού, στον οποίο ανήκε ο τάφος και η πλούσια οικογένεια που τον χρησιμοποίησε παραμένει άγνωστο.
Ο μακεδονικός τάφος στους Πύργους είναι μονοθάλαμος, με απλή πρόσοψη, επίπεδη και επιχρισμένη με υπόλευκο κονίαμα. Το άνοιγμα της εισόδου δεν φέρει διαμορφωμένες παραστάδες και υπέρθυρο και κλεινόταν με δύο θυρόφυλλα, ένα εκ των οποίων παραμένει στη θέση του. Οι επιφάνειες στο εσωτερικό του θαλάμου είναι ενιαίες, επιχρισμένες με υπόλευκο κονίαμα, ενώ μελανότεφρη ταινία περιτρέχει τις τέσσερις πλευρές του
Τα ευρήματα του τάφου τον χρονολογούν σε μια πρώιμη σχετικά εποχή, περιπου τον 4ου αι.π.Χ., κατατάσσοντας τον στα αρχαιότερα δείγματα του είδους.
Ο τάφος εντοπίστηκε δίπλα στο σύγχρονο και αρχαίο δρόμο Έδεσσας-Πτολεμαΐδας-Φλώρινας, γεγονός που επιβεβαιώνει την ήδη γνωστή διαπίστωση ότι οι μακεδονικοί τάφοι βρίσκονταν κοντά σε μεγάλες οδικές αρτηρίες που συνέδεαν την πόλη με τον υπόλοιπο κόσμο. Δυστυχώς το όνομα του αρχαίου οικισμού, στον οποίο ανήκε ο τάφος και η πλούσια οικογένεια που τον χρησιμοποίησε παραμένει άγνωστο.
Μακεδονικός τάφος Σπηλιάς Εορδαίας
Η σημερινή επαρχία Εορδαίας ανήκε σ’ όλη της την έκταση στην αρχαία Εορδαία, η οποία με τα υπόλοιπα διαμερίσματα της Ελιμιώτιδας, Τυμφαίας, Ορεστίδας, Λυγκιστίδας, Πελαγονίας, Δερριόπου αποτελούσαν την Άνω (ορεινή) Μακεδονία.
Ο μακεδονικός τάφος της Σπηλιάς με κατεύθυνση Β-Ν είναι διθάλαμος, διαστάσεων 3,36 επί 6,52μ. (μήκος νεκρικού θαλάμου 4,12μ.), με μνημειακή πρόσοψη, δωρικού ρυθμού και ελεύθερο αέτωμα που κρύβει την καμάρα. Τέσσερις δωρικοί ημικίονες (ανά δύο αριστερά και δεξιά) αποτελούν τα εικονικά στηρίγματα του θριγκού. Ανάμεσα στους ημικίονες υπάρχουν ανάγλυφες ασπίδες με γραπτή φυτική διακόσμηση.
Η αρχιτεκτονική μορφή του μνημείου επιτρέπει τη σύγκρισή του με άλλα της ίδιας κατηγορίας, όπως τον τάφο του Φιλίππου και του Πρίγκηπα στη Βεργίνα και τον μεγάλο τάφο των Λευκαδίων Νάουσας. Από το εσωτερικό του τάφου απουσιάζει εντελώς η γραπτή διακόσμηση, όλες οι επιφάνειες παραμένουν λευκές, ενιαίες και αδιάρθρωτες, ενώ δεν υπάρχει ιδιαίτερη διαμόρφωση στα δάπεδα.
Σύμφωνα με την ανθρωπολογική εξέταση του σκελετικού υλικού οι νεκροί που θάφτηκαν σ’ αυτόν αριθμούν τους επτά ή οκτώ. Οι νεκροί συνοδεύονταν, σύμφωνα με τα πανελλήνια έθιμα, από λίγα προσωπικά αντικείμενα (στλεγγίδες, πόρπες, μαχαίρια), αγγεία προσφορών και τελετουργιών (σκυφίδια, πινάκια, αμφορείς, λάγηνοι, μυροδοχεία) και συμβολικά θρησκευτικά αντικείμενα (αστράγαλοι, λύχνοι, ειδώλια, νομίσματα).
Τα κτερίσματα του τάφου χρονολογούνται από το β΄ τέταρτο του 2ου αι. π.Χ. ως το τελευταίο τέταρτο του 1ου αι. π.Χ. Η σύγκριση, ωστόσο, με άλλα μνημεία του είδους, μας οδηγεί σε πολύ πρωϊμότερη ένταξη, στον 4ο αι. π.Χ. Αν ισχύει αυτό, συμπεραίνουμε ότι ο τάφος καθαρίστηκε από τις πρώιμες ταφές και παρέμειναν σ’ αυτόν οι οψιμότερες.
Η σημερινή επαρχία Εορδαίας ανήκε σ’ όλη της την έκταση στην αρχαία Εορδαία, η οποία με τα υπόλοιπα διαμερίσματα της Ελιμιώτιδας, Τυμφαίας, Ορεστίδας, Λυγκιστίδας, Πελαγονίας, Δερριόπου αποτελούσαν την Άνω (ορεινή) Μακεδονία.
Ο μακεδονικός τάφος της Σπηλιάς με κατεύθυνση Β-Ν είναι διθάλαμος, διαστάσεων 3,36 επί 6,52μ. (μήκος νεκρικού θαλάμου 4,12μ.), με μνημειακή πρόσοψη, δωρικού ρυθμού και ελεύθερο αέτωμα που κρύβει την καμάρα. Τέσσερις δωρικοί ημικίονες (ανά δύο αριστερά και δεξιά) αποτελούν τα εικονικά στηρίγματα του θριγκού. Ανάμεσα στους ημικίονες υπάρχουν ανάγλυφες ασπίδες με γραπτή φυτική διακόσμηση.
Η αρχιτεκτονική μορφή του μνημείου επιτρέπει τη σύγκρισή του με άλλα της ίδιας κατηγορίας, όπως τον τάφο του Φιλίππου και του Πρίγκηπα στη Βεργίνα και τον μεγάλο τάφο των Λευκαδίων Νάουσας. Από το εσωτερικό του τάφου απουσιάζει εντελώς η γραπτή διακόσμηση, όλες οι επιφάνειες παραμένουν λευκές, ενιαίες και αδιάρθρωτες, ενώ δεν υπάρχει ιδιαίτερη διαμόρφωση στα δάπεδα.
Σύμφωνα με την ανθρωπολογική εξέταση του σκελετικού υλικού οι νεκροί που θάφτηκαν σ’ αυτόν αριθμούν τους επτά ή οκτώ. Οι νεκροί συνοδεύονταν, σύμφωνα με τα πανελλήνια έθιμα, από λίγα προσωπικά αντικείμενα (στλεγγίδες, πόρπες, μαχαίρια), αγγεία προσφορών και τελετουργιών (σκυφίδια, πινάκια, αμφορείς, λάγηνοι, μυροδοχεία) και συμβολικά θρησκευτικά αντικείμενα (αστράγαλοι, λύχνοι, ειδώλια, νομίσματα).
Τα κτερίσματα του τάφου χρονολογούνται από το β΄ τέταρτο του 2ου αι. π.Χ. ως το τελευταίο τέταρτο του 1ου αι. π.Χ. Η σύγκριση, ωστόσο, με άλλα μνημεία του είδους, μας οδηγεί σε πολύ πρωϊμότερη ένταξη, στον 4ο αι. π.Χ. Αν ισχύει αυτό, συμπεραίνουμε ότι ο τάφος καθαρίστηκε από τις πρώιμες ταφές και παρέμειναν σ’ αυτόν οι οψιμότερες.
Πνευματικό Κέντρο
Η κατασκευή του πνευματικού κέντρου ξεκίνησε τη δεκαετία του 1980. Βρίσκεται στη άνω πλευρά της πόλης, στη λεγόμενη Άνω Πτολεμαΐδα, μέσα σε αθλητικές εγκαταστάσεις με χώρους πρασίνου και αναψυχής, όπου βρίσκεται και μια μεγάλη παιδική χαρά. Σε αυτό παρουσιάζονται όλες οι θεατρικές και μουσικές εκδηλώσεις και μέσα σ’ αυτό γίνονται διάφορα σεμινάρια και ομιλίες. Στο χώρο του πνευματικού κέντρου λειτουργεί και το Ανοικτό Λαϊκό Πανεπιστήμιο που διοργανώνει ο δήμος Πτολεμαΐδας με επισκέψεις ανθρώπων τεράστιας επιστημονικής μόρφωσης αλλά και καταξιωμένων καθηγητών από τον Ελληνικό και/ή διεθνή χώρο. Ο πίσω χώρος του κτιρίου φιλοξενεί εκθέσεις ζωγραφικής, αγιογραφίας ή γλυπτών.
Η κατασκευή του πνευματικού κέντρου ξεκίνησε τη δεκαετία του 1980. Βρίσκεται στη άνω πλευρά της πόλης, στη λεγόμενη Άνω Πτολεμαΐδα, μέσα σε αθλητικές εγκαταστάσεις με χώρους πρασίνου και αναψυχής, όπου βρίσκεται και μια μεγάλη παιδική χαρά. Σε αυτό παρουσιάζονται όλες οι θεατρικές και μουσικές εκδηλώσεις και μέσα σ’ αυτό γίνονται διάφορα σεμινάρια και ομιλίες. Στο χώρο του πνευματικού κέντρου λειτουργεί και το Ανοικτό Λαϊκό Πανεπιστήμιο που διοργανώνει ο δήμος Πτολεμαΐδας με επισκέψεις ανθρώπων τεράστιας επιστημονικής μόρφωσης αλλά και καταξιωμένων καθηγητών από τον Ελληνικό και/ή διεθνή χώρο. Ο πίσω χώρος του κτιρίου φιλοξενεί εκθέσεις ζωγραφικής, αγιογραφίας ή γλυπτών.
ΠΗΓΕΣ:
http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CF%84%CE%BF%CE%BB%CE%B5%CE%BC%CE%B1%CE%90%CE%B4%CE%B1#.CE.91.CE.BE.CE.B9.CE.BF.CE.B8.CE.AD.CE.B1.CF.84.CE.B1
http://www.diakopes.gr/destinations/western-makedonia/kozani/ptolemaida/?cid=40774
http://community.pamediakopes.gr/greece/f/38/t/3823.aspx
http://1grde.koz.sch.gr/themata/topika/ptolemaida.html
http://www.entopiseto.gr/sights.php?dimosID=
http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CF%84%CE%BF%CE%BB%CE%B5%CE%BC%CE%B1%CE%90%CE%B4%CE%B1#.CE.91.CE.BE.CE.B9.CE.BF.CE.B8.CE.AD.CE.B1.CF.84.CE.B1
http://www.diakopes.gr/destinations/western-makedonia/kozani/ptolemaida/?cid=40774
http://community.pamediakopes.gr/greece/f/38/t/3823.aspx
http://1grde.koz.sch.gr/themata/topika/ptolemaida.html
http://www.entopiseto.gr/sights.php?dimosID=